Once the Blessed One was staying near Savatthi in Jeta's Grove, Anathapindika's monastery. Then King Pasenadi the Kosalan went to the Blessed One and, on arrival, having bowed down, sat to one side. Now, at that time Queen Mallika died.

Then a certain man went to the king and whispered in his ear: -"Your majesty, Queen Mallika has died." When this was said, King Pasenadi the Kosalan sat there miserable, sick at heart, his shoulders drooping, his face down, brooding, at a loss for words. Then the Blessed One saw the king sitting there miserable, sick at heart, his shoulders drooping, his face down, brooding, at a loss for words, and so said to him:
-"There are these five things, great king, that cannot be gotten by a contemplative, a priest, a deva, a Mara, a Brahma, or anyone at all in the world. Which five?

Một thời, Thế Tôn trú ở Sàvatthi (Xá-vệ), tại Jetavana (Thắng Lâm), khu vườn ông Anàthapindika. Rồi vua Pasenadi nước Kosala đi đến Thế Tôn, sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên. Lúc bấy giờ hoành hậu Mallikà mệnh chung.
Rồi một người đi đến Pasenadi nước Kosala; sau khi đến, báo tin kề bên tai vua Pasenadi nước Kosala: "Tâu Đại vương, hoành hậu Mallikà đă mệnh chung". Được nghe nói vậy, vua Pasenadi nước Kosala khổ đau, ưu tư, thụt vai, cúi đầu, sững sờ, không nói nên lời. Rồi Thế Tôn biết được vua Pasenadi nước Kosala đang đau khổ, ưu tư, thụt vai, cúi đầu, sững sờ, không nói nên lời, liền nói với vua Pasenadi nước Kosala: -" Thưa Đại vương, có năm sự kiện này không thể có được bởi một Sa-môn hay Bà-la-môn, bởi Ma hay Phạm thiên hay bởi một ai ở đời. Thế nào là năm?"

'May what is subject to aging not age.' This is something that cannot be gotten by a contemplative, a priest, a deva, a Mara, a Brahma, or anyone at all in the world.

Phải bị già, muốn khỏi già, là một sự kiện không thể có được bởi một Sa-môn hay Bà-la-môn, bởi Ma hay Phạm thiên, hay bởi một ai ở đời.

'May what is subject to illness not grow ill.' This is something that cannot be gotten by a contemplative, a priest, a deva, a Mara, a Brahma, or anyone at all in the world.

Phải bị bệnh, muốn khỏi bệnh, là một sự kiện không thể có được bởi một Sa-môn hay Bà-la-môn, bởi Ma hay Phạm thiên, hay bởi một ai ở đời.

'May what is subject to death not die.' This is something that cannot be gotten by a contemplative, a priest, a deva, a Mara, a Brahma, or anyone at all in the world.

Phải bị chết, muốn khỏi chết, là một sự kiện không thể có được bởi một Sa-môn hay Bà-la-môn, bởi Ma hay Phạm thiên, hay bởi một ai ở đời.

'May what is subject to ending not end.' This is something that cannot be gotten by a contemplative, a priest, a deva, a Mara, a Brahma, or anyone at all in the world.

Phải bị hoại diệt , muốn khỏi hoại diệt , là một sự kiện không thể có được bởi một Sa-môn hay Bà-la-môn, bởi Ma hay Phạm thiên, hay bởi một ai ở đời.

'May what is subject to destruction not be destroyed.' This is something that cannot be gotten by a contemplative, a priest, a deva, a Mara, a Brahma, or anyone at all in the world.

Phải bị tiêu diệt, muốn khỏi tiêu diệt, là một sự kiện không thể có được bởi một Sa-môn hay Bà-la-môn, bởi Ma hay Phạm thiên, hay bởi một ai ở đời.

Now, it happens to an uninstructed run-of-the-mill person that something that is subject to aging ages. With the aging of what is subject to aging, he does not reflect: 'It doesn't happen only to me that what is subject to aging will age. To the extent that there are beings — past & future, passing away & re-arising — it happens to all of them that what is subject to aging will age. And if, with the aging of what is subject to aging, I were to sorrow, grieve, lament, beat my breast, & become distraught, food would not agree with me, my body would become unattractive, my affairs would go untended, my enemies would be gratified and my friends unhappy.' So, with the aging of what is subject to aging, he sorrows, grieves, laments, beats his breast, & becomes distraught. This is called an uninstructed run-of-the-mill person pierced by the poisoned arrow of sorrow, tormenting himself.

Với kẻ phàm phu không học, này các Tỷ-kheo, phải bị già và già đến; khi già đến, kẻ ấy không suy tư: "Không phải chỉ một ḿnh ta phải bị già và già đến, nhưng đối với loài hữu t́nh, có đến, có đi, có diệt, có sanh, tất cả loài hữu t́nh đều phải bị già và già đến. Và nếu phải bị già và khi già đến, ta lại sầu, bi, than khóc, đập ngực, đi đến bất tỉnh, thời ăn uống không làm ta ưa thích, thân ta trở thành xấu xí; các công việc không có xúc tiến; kẻ thù sẽ hoan hỷ; bạn bè sẽ lo buồn". Kẻ ấy phải bị già, khi già đến, sầu, bi, than khóc, đập ngực, đi đến bất tỉnh. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là kẻ phàm phu không học bị mũi tên sầu muộn tẩm thuốc độc bắn trúng, kẻ ấy tự làm ḿnh ưu năo.

Furthermore, it happens to an uninstructed run-of-the-mill person that something that is subject to illness grows ill...
...that something subject to death dies...
...that something subject to ending ends...

Lại nữa, này các Tỷ-kheo, với kẻ phàm phu, không học phải bị bệnh và bệnh đến...

..phải bị chết và chết đến...
...phải bị hoại diệt và hoại diệt đến...

Furthermore, it happens to an uninstructed run-of-the-mill person that something that is subject to destruction is destroyed. With the destruction of what is subject to destruction, he does not reflect: 'It doesn't happen only to me that what is subject to destruction will be destroyed. To the extent that there are beings — past & future, passing away & re-arising — it happens to all of them that what is subject to destruction will be destroyed. And if, with the destruction of what is subject to destruction, I were to sorrow, grieve, lament, beat my breast, & become distraught, food would not agree with me, my body would become unattractive, my affairs would go untended, my enemies would be gratified and my friends unhappy.' So, with the destruction of what is subject to destruction, he sorrows, grieves, laments, beats his breast, & becomes distraught. This is called an uninstructed run-of-the-mill person pierced by the poisoned arrow of sorrow, tormenting himself.

Lại nữa, này các Tỷ-kheo, với kẻ phàm phu, không học phải bị tiêu diệt và tiêu diệt đến; khi tiêu diệt đến, kẻ ấy không suy tư: "Không phải chỉ một ḿnh ta bị tiêu diệt và tiêu diệt đến, nhưng đối với các loài hữu t́nh, có đến, có đi, có diệt, có sanh, tất cả loài hữu t́nh đều phải bị tiêu diệt và tiêu diệt đến. Và nếu phải bị tiêu diệt, và khi tiêu diệt đến, ta lại sầu, bi, than khóc, đập ngực, đi đến bất tỉnh, thời ăn uống không làm ta ưa thích; thân ta trở thành xấu xí; công việc không có xúc tiến, kẻ thù sẽ hoan hỷ, bạn bè sẽ lo buồn". Kẻ ấy phải bị tiêu diệt, khi tiêu diệt đến, sầu, bi, than khóc, đập ngực, đi đến bất tỉnh. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là kẻ phàm phu không học, bị mũi tên sầu muộn tẩm thuốc độc bắn trúng, kẻ ấy tự làm ḿnh ưu năo.

Now, it happens to a well-instructed disciple of the noble ones that something that is subject to aging ages. With the aging of what is subject to aging, he reflects: 'It doesn't happen only to me that what is subject to aging will age. To the extent that there are beings — past & future, passing away & re-arising — it happens to all of them that what is subject to aging will age. And if, with the aging of what is subject to aging, I were to sorrow, grieve, lament, beat my breast, & become distraught, food would not agree with me, my body would become unattractive, my affairs would go untended, my enemies would be gratified and my friends unhappy.' So, with the aging of what is subject to aging, he does not sorrow, grieve, or lament, does not beat his breast or become distraught. This is called a well-instructed disciple of the noble ones who has pulled out the poisoned arrow of sorrow pierced with which the uninstructed run-of-the-mill person torments himself. Sorrowless, arrowless, the disciple of the noble ones is totally unbound right within himself.

Với vị Thánh đệ tử có học, này các Tỷ-kheo. phải bị già và già đến; khi già đến, vị ấy suy tư như sau: "Không phải chỉ một ḿnh ta phải bị già và già đến. Nhưng đối với các loài hữu t́nh, có đến, có đi, có diệt, có sanh, tất cả các loài hữu t́nh đều phải bị già, và già đến. Và nếu phải bị già và già đến, ta lại sầu, bi, than khóc, đập ngực, đi đến bất tỉnh, thời ăn uống không làm ta ưa thích, thân ta trở thành xấu xí; các công việc không có xúc tiến; kẻ thù sẽ hoan hỷ; bạn bè sẽ lo buồn:. Vị ấy phải bị già, khi già đến, không sầu, không bi, không than khóc, không đập ngực, không đi đến bất tỉnh. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là vị Thánh đệ tử có học, được nhổ lên là mũi tên sầu muộn có tẩm thuốc độc, mà kẻ phàm phu không học bị bắn trúng, tự làm ḿnh ưu năo. Không sầu muộn, không bị tên bắn, vị Thánh đệ tử làm cho chính ḿnh được hoàn toàn tịch tịnh.

Furthermore, it happens to a well-instructed disciple of the noble ones that something that is subject to illness grows ill...
...that something subject to death dies...
...that something subject to ending ends...

Lại nữa, này các Tỷ-kheo, với vị Thánh đệ tử có học, phải bị bệnh và bệnh đến...

...phải bị chết và chết đến...
...phải bị hoại diệt và hoại diệt đến...

Lại nữa, này các Tỷ-kheo, với vị Thánh đệ tử có học, phải bị tiêu diệt và tiêu diệt đến; khi tiêu diệt đến, vị ấy suy tư như sau: "Không phải chỉ một ḿnh ta phải bị tiêu diệt và tiêu diệt đến. Nhưng đối với các loài hữu t́nh, có đến, có đi, có diệt, có sanh, tất cả các loài hữu t́nh đều phải bị tiêu diệt và tiêu diệt đến. Và nếu phải bị tiêu diệt, và khi tiêu diệt đến, ta lại sầu, bi, than khóc, đập ngực, đi đến bất tỉnh, thời ăn uống không làm ta ưa thích, thân ta trở thành xấu xí; các công việc không có xúc tiến; kẻ thù sẽ hoan hỷ; bạn bè sẽ lo buồn". Vị ấy phải bị tiêu diệt, khi tiêu diệt đến. không sầu, không bi, không than khóc, không đập ngực, không đi đến bất tỉnh. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là vị Thánh đệ tử có học, được nhổ lên là mũi tên sầu muộn có tẩm thuốc độc mà kẻ phàm phu không học bị bắn trúng, tự ḿnh làm ưu năo. Không sầu muộn, không bị bắn tên, vị Thánh đệ tử làm cho ḿnh hoàn toàn tịch tịnh.

These are the five things, great king, that cannot be gotten by a contemplative, a priest, a deva, a Mara, a Brahma, or anyone at all in the world.

Các pháp này, này các Tỷ-kheo, là năm sự kiện không thể có được bởi Sa-môn hay Bà-la-môn, bởi Ma hay Phạm thiên, hay bởi một ai ở đời.

Not by sorrowing,
not by lamenting,
is any aim accomplished here,
	not even a bit.
Knowing you're sorrowing & in pain,
	your enemies are gratified.
But when a sage
with a sense for determining 
            what is his aim
doesn't waver in the face of misfortune,
	his enemies are pained,
seeing his face unchanged, as of old.
Where & however an aim is accomplished
through eulogies, chants, good sayings,
	donations, & family customs,
follow them diligently there & that way.
But if you discern that 	
   your own aim
	or that of others
	is not gained in this way,
acquiesce [to the nature of things]
unsorrowing, with the thought:
'What important work am I doing now?'

 


Chớ sầu, chớ than khóc,
Lợi ích được thật ít,
Biết nó sầu, nó khổ,
Kẻ địch tự vui sướng.
Do vậy, bậc Hiền trí,
Giữa các sứ bất hạnh,
Không hoảng hốt rung sợ,
Biết phân tích, lợi ích.
Kẻ địch bị khổ năo,
Thấy sắc diện không đổi,
Với tụng niệm văn chú,
Với lời thật khéo nói,
Với bố thí chân chánh,
Với truyền thống khéo giữ.
Chỗ nào được lợi ích,
Chỗ ấy gắn tinh cần.
Nếu biết lợi không được,
Cả ta và người khác,
Không sầu, biết chịu đựng,
Mong vị ấy nghĩ rằng:
Nay ta phải làm ǵ?
Phải kiên tŕ thế nào?

Trang kế | trở về đầu trang | Home page |